W jaki sposób technologia wpływa na zdrowie psychiczne?
Pod względem fizycznym stałe korzystanie z urządzeń technologicznych spowodowało problemy z prawidłową postawą ciała, wzrost przypadków zespołu cieśni nadgarstka i bóle pleców. Ponadto niekończące się przewijanie jasnych ekranów może powodować zmęczenie oczu. Aby radzić sobie z tymi negatywnymi następstwami, stworzono takie rozwiązania, jak urządzenia ergonomiczne.
Jednak problemy zdrowia psychicznego nie doczekały się podobnych, możliwych do natychmiastowego wprowadzenia rozwiązań.
Wynika to z czasu, jaki jest potrzebny do zaobserwowania zmian zachodzących w zdrowiu psychicznym. Dorośli mogą doświadczać zwiększonej izolacji, którą potęgują media społecznościowe. Może się to wydawać sprzeczne z ich nazwą i celem, ponieważ zostały stworzone, aby zbliżać do siebie ludzi. Jednak brak możliwości monitorowania czasu spędzanego przed ekranem i wpływu interakcji online mogą być źródłem obaw.
„Negatywne interakcje online mogą często prowadzić do lęku i depresji. Te interakcje są często anonimowe i mogą niestety pozostawać niekontrolowane przez długi czas. Wszystko to może prowadzić do innych problemów związanych ze zdrowiem psychicznym, takich jak przewlekły stres i niska samoocena”– mówi psychoterapeuta Dainius Jakucionis.
Nadużywanie technologii wpłynęło również negatywnie na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. W badaniu dotyczącym pandemii COVID-19, w którym wzięło udział 217 dzieci, prawie 36,9% młodych osób korzystało z urządzeń cyfrowych przez ponad 5 godzin dziennie, w porównaniu do 1,8% przed pandemią.
W innym przeglądzie jako niepożądany efekt uboczny wśród dzieci, które często korzystały z technologii cyfrowej, zaobserwowano wzrost nieuwagi, niską jakość snu, negatywny wpływ na rozwój języka i problemy z socjalizacją.
Chociaż wiele z tego typu badań podkreśla negatywne skutki wpływu technologii na psychikę, pojawiają się w nich również sugestie odnośnie proponowanych rozwiązań. Należą do nich poprawa interakcji i opracowanie użytecznych produktów technologicznych dla ekosystemu zdrowia psychicznego.
Jak technologia może wspierać zdrowie psychiczne?
Głównym zmartwieniem związanym ze zdrowiem psychicznym jest ilość czasu spędzonego przed ekranem urządzenia cyfrowego. Korzystamy z urządzeń do pracy, do monitorowania stanu zdrowia, do kontaktów społecznych, itp. Jednocześnie ograniczony został czas bez kontaktu z technologią, wymagany dla zachowania zdrowia psychicznego.
Początkowe opinie dotyczące korzystania z aplikacji wspierających kondycję psychiczną przy objawach depresji i napadach lęku dają nadzieję na umiarkowane zmniejszenie objawów chorobowych.
Zauważono również kilka innych korzyści płynących z technologii. Jedną z nich jest radzenie sobie z ograniczeniami geograficznymi, które wcześniej mogły być trudną do pokonania przeszkodą. Dzięki technologii kontakt z psychologiem czy psychoterapeutą jest znacznie ułatwiony za pomocą sesji zdalnych.
Dodatkowo portale internetowe pozwalają na anonimowość, co umożliwia większą otwartość podczas rozmów. Poza sesjami indywidualnymi można również rozmawiać na forach, które często dostępne są 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Humanizowanie tych interakcji ma kluczowe znaczenie dla poprawy doświadczenia użytkownika.
Technologia wykorzystująca prosty interfejs może pomóc w zmniejszeniu ogólnego obciążenia poznawczego. Sposoby rozwijania tego aspektu obejmują zwiększenie wykorzystania obrazów, inkluzywny język i ograniczenie żargonu medycznego. Istotną funkcją aplikacji jest opcja obserwacji i oceny własnego samopoczucia. Okazuje się ona przydatna dla tych osób, które mogą mieć natrętne myśli, często obserwowane przy depresji lub uzależnieniach.
W jaki sposób technologia rozwiązuje obecnie ten dylemat?
Szacuje się, że wartość rynku aplikacji dedykowanych zdrowiu psychicznemu przekroczy globalnie 3,3 mld USD do 2027 r. Sama pandemia COVID-19 skutkowała zainwestowaniem 3,1 miliarda EUR w cyfrowy sektor zdrowia psychicznego.
To sprawia, że kluczowe jest wprowadzenie innowacji zajmujących się rosnącą częstotliwością występowania problemów ze zdrowiem psychicznym na całym świecie.
Obecnie tworzone są aplikacje umożliwiające bezpośrednią komunikację ze specjalistami w dziedzinie zdrowia psychicznego. Kilka produktów technologicznych zapewnia techniki prowadzone, takie jak medytacja i terapia poznawczo-behawioralna. Należy do nich Sensa, asystent zdrowia psychicznego. Aplikacja ta zapewnia medytacje prowadzone, ćwiczenia oddechowe oraz techniki uspokajające, które wykorzystują narzędzia terapii poznawczo-behawioralnej do radzenia sobie z napadami lęku, fobiami społecznymi i innymi problemami ze zdrowiem psychicznym.
Jednak skuteczne rozwiązywanie niektórych problemów ze zdrowiem psychicznym może wymagać dodatkowych narzędzi, takich jak stymulacja nerwu błędnego, który odpowiada za stan wyciszenia i relaks.
„Stymulacja nerwu błędnego jest stosowana w praktyce medycznej od 1988 roku. Na początku była to procedura inwazyjna, ale teraz możemy osiągnąć ten sam rezultat w nieinwazyjny sposób”– mówi Vitalijus Majorovas, współzałożyciel Pulsetto. Jego firma tworzy urządzenie elektroniczne do noszenia, którego działanie polega na zewnętrznej stymulacji nerwu błędnego. Użytkownicy mogą korzystać z niego, by radzić sobie ze stresem, poprawić jakość snu i by poradzić sobie z lękiem.
Przyszłość technologii na rzecz zdrowia psychicznego
Szacunki Centers for Disease Control and Prevention wskazują, że 31% populacji zmaga się z lękiem i depresją.
Aplikacje i produkty technologiczne mogą rozwiązać globalny kryzys zdrowia psychicznego. Obecnie na całym świecie brakuje specjalistów z zakresu zdrowia psychicznego. To właśnie technologia może wypełnić tę lukę. W skali globalnej potrzebne są większe wysiłki na rzecz współpracy, aby zaradzić problemom związanym z technologią. Mogą one obejmować nadmierne korzystanie z niej, zastraszanie, izolację i inne czynniki wywołujące pogorszenie stanu zdrowia psychicznego. Wyjaśnienie użytkownikom potencjalnych korzyści i przydatności jest również kluczem do zwiększonego wykorzystania technologii.
Technologia jest przyszłością, która może ułatwić kształtowanie ekosystemów na rzecz utrzymania zdrowia psychicznego.
