Jednym z najważniejszych – obok chorób i niesamodzielności – a jednocześnie tym, o którym najrzadziej się mówi, jest samotność. Badania pokazują, że z powodu osamotnienia cierpi w Polsce co czwarty senior.
Dla większości Europejczyków starość zaczyna się w wieku ok. 64 lat, zaś ludzie przestają być młodzi ok. 42. roku życia – wynika z badań Eurobarometru. Natomiast w statystykach za osoby starsze uznawane są te, które ukończyły 60 lat.
Osób starszych przybywa, a będzie ich jeszcze więcej – już od lat mamy świadomość, że zmienia się struktura demograficzna nie tylko naszego społeczeństwa, ale całej Europy.
Według danych Eurostatu w końcu 2011 r. osoby w wieku 60+ stanowiły blisko 24 % ludności UE, a w Polsce – ponad 20 % populacji. Zdaniem specjalistów za społeczeństwo stare demograficznie uznaje się takie, w którym odsetek osób powyżej 60. roku życia przekracza 12 %, co oznacza, że Polska należy do krajów, w których proces demograficznego starzenia się populacji jest zaawansowany.
Proces integracji Polski z Unią Europejską stawia nowe wyzwania także przed osobami starszymi.
Dlatego też wydaje nam się niezwykle ważne:
– aby polscy seniorzy nie czuli się wykluczeni w nowej rozszerzonej Europie;
– aby seniorzy byli dobrze poinformowani o zachodzących w ich kraju zmianach;
– aby organizacje seniorskie potrafiły skutecznie działać w strukturach europejskich.
Głos osób starszych nie jest słyszalny w publicznej debacie. Decyzje dotyczące osób starszych na poziomie lokalnym i ogólnonarodowym podejmowane są najczęściej bez konsultacji z seniorami.
Osoby starsze zbyt często są dyskryminowane.
Nasze społeczeństwo daje odczuć seniorom, że są niepotrzebni, nienowocześni, że ich wiedza i doświadczenia zdezaktualizowały się. Powoduje to, że osoby starsze mają poczucie, że ich poglądy i opinie nie są na tyle ważne aby zostały wysłuchane i wzięte pod uwagę.
Osoby starsze nie w pełni uczestniczą w prze-mianach, jakie zachodzą w naszym kraju.
Proces transformacji, ogromne tempo przemian, jakie dokonały się w Polsce po 1989 r., sprawiły, że seniorom trudno odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Proces integracji Polski z Unią Europejską niesie podobne ryzyko braku identyfikacji wśród seniorów z zachodzącymi przemianami. Doświadczenie, umiejętności osób starszych są naszym cennym kapitałem, który możemy wnieść do Europy.
W Polsce zbyt mało jest silnych organizacji reprezentujących interesy osób starszych. Organizacje, które na tym polu działają, oprócz wsparcia finansowego potrzebują dostępu do specjalistycznej wiedzy i możliwości korzystania z zagranicznych doświadczeń.
Starzenie się społeczeństwa to również wyzwanie dla systemu ochrony zdrowia. Specjaliści zwracają uwagę, że pacjenci w podeszłym wieku potrzebują więcej czasu w gabinecie lekarskim – nie tylko dlatego, że zwykle cierpią na kilka schorzeń, ale również dlatego, że potrzebują pomocy przy ubieraniu, miewają problemy z komunikowanie się
z lekarzem.
Starszy pacjent to również wyzwanie dla systemu ratownictwa medycznego. Już obecnie wyjazdy do najstarszych pacjentów stanowią ok. 40% interwencji pogotowia. Nierzadko starszy pacjent wzywa karetkę dlatego, że jest sam i nie wie, jak sobie poradzić.
